Hoofdstuk 1 samenvatting

First Species Counterpoint, Note Against Note

Typen Samenklank

Consonanten

Perfecte consonanten
– prime, kwint, octaaf

Imperfecte consonanten
– terts, sext

Dissonanten
– secunde, kwart, tritonus, septiem

Typen Beweging

Parallel
in stap of sprong gaan de stemmen dezelfde kant op

Tegengesteld
in stap of sprong gaan de stemmen verschillende kanten op

Stilliggend
in stap of sprong gaat 1 stem een kant op terwijl de andere blijft liggen

Regels Samenklank

1. begin is perfecte consonant, en bevestigt toonsoort
2. einde is perfecte consonant, en bevestigt toonsoort
3. gebruik meer imperfecte dan perfecte consonanten
4. in de voorlaatste maat (elke maat heeft 1 noot)
   1. c.f. lagere stem → een grote sext 
   2. c.f. hogere stem → een kleine terts

Regels Beweging

1. Van perfecte consonant naar perfecte consonant – tegengesteld of stilliggend
2. Van perfecte consonant naar imperfecte consonant – vrij
3. Van imperfecte consonant naar perfecte consonant  – tegengesteld of stilliggend
4. Van imperfecte consonant naar imperfecte consonant – vrij 

Eigenlijk gelden er dus alleen restricties als het gaat om een beweging naar een perfecte consonant toe. Dus misschien is 1 regel genoeg:

1. naar perfecte consonant → tegengesteld of stilliggend

Extra Regels

Vermijd de sprong van de overmatige kwart (tritonus, wolfskwint). Dit is lelijk, en moeilijk zingbaar.
Vermijd de sprong van een grote sext. Dit is moeilijk zingbaar.
Vermijd de sprong van een consonant naar een octaaf.
Vermijd de vorming van een octaaf door twee stemmen in tegengestelde beweging naar elkaar toe (battuta). Maar Fux laat dit uiteindelijk over aan de leerling want een reden voor dit verbod heeft hij niet kunnen achterhalen.
Vermijd de vorming van een prime (unisone) door twee stemmen, ongeacht hoe de beweging.

Oefening 1

1.1

a
d	f	e	d	g	f	a	g	f	e	d

1.2

b
e	g	f	e	a	g	b	a	g	f	e

1.3

c
f	a	g	f	b	a	c	b	a	g	f

1.4

d
g	b	a	g	c	b	d	c	b	f	g

1.5

e
a	c	b	a	d	c	e	d	c	g	a

1.6

g
c	e	d	c	f	e	g	f	e	d	c

Kopieer de tabel, plak deze in het reactie veld hieronder. vul de ontbrekende stem in, en verzend de reactie.

Of mail je antwoorden naar fux@jasperswereld.nl.

Oefening 2

b										
e	c	d	c	a	a	g	e	f	e

e	c	d	c	a	a	g	e	f	e	
e

Oefening 3

3.1.

f										
f	g	a	f	d	e	f	c	a	f	g	f

3.2

f	g	a	f	d	e	f	c	a	f	g	f
f

Oefening 4

4.1

g

g

c

b

g

c

e

d

g

e

c

d

b

a

g

4.2

g

c

b

g

c

e

d

g

e

c

d

b

a

g

g

4.3

a



























a

d

c

a

d

f

e

a

f

d

e

c

b

a

4.4

a

d

c

a

d

f

e

a

f

d

e

c

b

a

a

4.5

c



























c

f

e

c

f

a

g

c

a

f

g

e

d

c

4.6

c

f

e

c

f

a

g

c

a

f

g

e

d

c

c

Tot slot twee voorbeelden van mezelf. Ik heb de eerste regel van psalm 1 genomen en daar twee verschillende tegenstemmen bij geschreven. Voldoen ze aan de regels uit hoofdstuk 1?